Асуулт, Хариулт

Сайн байна уу? Зээлийн хуваарийн талаар асуулт асуусан танд баярлалаа. Дээр дурдсан хоёр төлбөрийн зөрүү сард 3478 төгрөг бөгөөд 15 жилээр тооцож үзэхэд 626,040 төгрөг байна. Энэ нь таны 1 сарын төлбөрөөс арай бага мөнгө байна. Бүр нарийн тодруулбал 25 өдрийн төлбөртэй дүйцэх мөнгө байна. Энэ зөрүүний учрыг тайлбарлая. Манай сайтаас бэлтгэн тавьсан тооцоолуур нь тухайн хүнийг зээлээ жилд 365 хоног ашиглана гэж үзэн тооцдог. Бодит амьдрал дээр хүн зээлээ 1 жилээр авлаа гэхэд зээл төлөх хуваариа зохиохдоо яг 365 хоногоор биш янз бүрийн хугацаанд уг зээлийг ашиглахаар зохиогдсон байдаг. Энэ нь календарийн өдөр болон амралт, баяр ёслолын өдөр болон мөн зээлдэгч таны хэлсэн хугацаанаас хамаараад янз бүр байдгийг та бүхэн мэдэж байгаа. Тухайлбал та авсан зээлийн гэрээнийхээ зээл авсан өдөр болон зээл төлж дуусах өдрийн хоорондох зөрүүг тооцож үзвэл үүнийг төвөггүй ойлгоно. Зээлийн хүүг харин банк тооцохдоо та тухайн зээлийг хэдэн өдөр ашиглаж байгаа дээр үндэслэн тооцдог. Энд л хэргийн учир оршиж байна. Тодруулбал таны зээл төлөх хуваарь зохиогдохдоо таны зээл авсан өдөр болон зээлээ төлж дуусах өдрийн хооронд 15 жил 25 өдөр байхаар хуваарь зохиогдсон байна. Тэгэхээр энэ 25 өдрийн хүү нь ойролцоогоор 626000 төгрөг болоод үүнийг 180 сардаа (15 жил*12 сар) хуваахаар нэг сарын төлбөр 3478 төгрөгөөр илүү гарсан байна. Хүн бүхний банктай байгуулсан зээл төлөх хуваарь нь тухайн зээлийг ашиглах хоногоосоо хамаараад өөр өөр зохиогддог. Таны асуултанд хариулахад ийм байна. Таны хоёр дах асуултанд хариулахад тийм боломж байхгүй. Бусад хүмүүст ч хэрэгтэй асуулт асуусан танд баярлалаа.

Сайн байна уу? Танд ийм асуудал тулгарчээ гэж бид ойлгож байна. “Та нэлээд хэдэн сарын өмнө энгийн орон сууцны зээл аваад түүнээсээ хойш 7 сар өнгөрсөний дараа 8% зээлд шилжүүлэх болсон. Банк нь шилжүүлэхээр бичиг баримт бүрдүүлээд МИК-д хүсэлт гаргасан. Гэвч МИК-н ажилтнууд шалгаж үзээд 8% зээлд шилжүүлэхдээ таны тухайн үеийн зээлийн үлдэгдлээс 300,000 төгрөгөөр нэмж батлагдсан тул зөвшөөрөхгүй гэсэн” гэж ойлгож байна. Ингэж төсөөлсөний үндсэн дээр дараах зөвлөгөөг өгч байна. Банк харилцагчийнхаа энгийн орон сууцны зээлийг 8% зээлд шилжүүлэхдээ багагүй хэмжээний бичиг баримт бүрдүүлж, Зээлийн хороогоороо оруулан давхар тогтоол гаргаж түүнийхээ хамт МИК-д хүсэлт хүргүүлдэг. МИК (Монголын ипотекийн корпораци) –н ажилтан үүнийг шалгахдаа тухайн зээлдэгчийн зээлийн дансны хуулгыг, тухайн банкны зээлийн хорооны тогтоолтой тулган баталгаажуулдаг. Ингэхдээ тогтоол гарсан өдөр тухайн зээлдэгч тийм хэмжээний зээлтэй байсан эсэхийг шалгадаг. Тэр үед таны зээлийн дансны үлдэгдэл, банкны 8% зээлд шилжүүлэх тогтоол дээрх дүнтэй таны хэлсэн 300,000 төгрөгөөр зөрсөн байна. Магадгүй тэр тогтоол гарах үед та тухайн сарын зээлийн төлөлтөө хийснээс болоод ийм зөрүү гарсан байж болзошгүй. Эсвэл таны төлөх ёстой байсан зарим нэг зардлыг зээлэнд тань шингээн тооцсоноос ийм зөрүү үүссэн ч байж болзошгүй. Уг нь банкны ажилтан зээлийн хороогоороо таны материалыг оруулж тогтоол гаргуулахдаа тухайн өдрийн зээлийн дансны хуулгыг хавсарган түүний үлдэгдэл дүнгийн дагуу 8% зээлд шилжүүлэх тогтоол гаргуулах ёстой байжээ. Харамсалтай нь тухайн өдрийн биш өмнөх эсвэл хэдэн өдрийн өмнөх зээлийн үлдэгдэл дээр үндэслэн тогтоол гаргасан байж болзошгүй. Энэ тохиолдолд та банкиндаа хандан МИК-д гаргаж өгсөн бичиг баримтуудыг хоорондоо тооны зөрүүгүй болгон гаргаж өгөхийг хүсэх хэрэгтэй. Танд зээл олгосон банкны ажилтан үүнийг хийж гүйцэтгэх ёстой. Та тухайн банкиндаа хандана уу.

Гадаадад ажиллаж амьдарч буй хүмүүс 8% зээлд хамрагдах боломжгүй байгаа. Та энэ талаар дэлгэрэнгүйг энэ нийтлэлээс уншина уу. http://mongo.mn/c/190

Засгийн газрын 2015 оны 296 дугаар тогтоолоор “Орон сууцны ипотекийн зээлийн баталгааны журам”-ыг баталсан. Гэхдээ үүнийг хэрэгжүүлэхийн тулд Хөгжлийн банк (баталгаа гаргагч) нь Сангийн яам, Барилга, хот байгуулалтын яам болон арилжааны банкуудтай хамтран ажиллах гэрээ байгуулах ёстой. Энэ гэрээ байгуулагдаагүй байгаа. Тиймээс одоогоор 8%-ийн зээлийн урьдчилгаа төлбөр 30 хувиараа бодож олгогдож байгаа. Харин энэ журамтай нь бүхлээр нь танилцахыг хүсвэл та энэ линкээр орно уу. http://www.legalinfo.mn/annex/details/6844?lawid=11217 Таны асуултанд хариулахад энэ журмын 4.3-д зааснаар “Иргэн өрхийн мэдээллийн нэгдсэн санд амьжиргааны түвшний үнэлгээ хийлгэсэн боловч тухайн үнэлгээний үр дүнг хүлээн зөвшөөрөөгүй бол уг асуудлыг шийдвэрлүүлэх хүсэлтийг харьяалах аймаг, дүүргийн нийгмийн халамж, үйлчилгээний байгууллагад батлагдсан маягтын дагуу өргөдөл гаргаж шийдвэрлүүлнэ” гэж заасан байна.

Боломжгүй юм. Учир нь урьдчилгаа 30%-н төлбөрийн оронд барьцаанд тавих байрны өмчлөх эрхийн гэрчилгээн дээр таны нэр байх ёстой. Гэхдээ энэ нь та тус гэрчилгээнд нэрээ оруулчихвал шууд болно гэсэн үг бас биш юм. Учир нь банкууд барьцаанд тавьж буй хөрөнгө ойрын үед хэний нэр дээр байсныг түүхчилсэн лавлагаа гаргуулан давхар шалгадаг.

Орон нутгийн хүмүүс УБ-т байгаа байрыг 8% зээлээр авахын тулд орон нутгийнхаа банкны салбартаа хандан судлуулж болно. Зээлээ судлуулахдаа оршин суугаа харъяаллын дагуу орон нутгийнхаа банкны салбарт судлуулна. Харин таны авах байр УБ-т байж болох нь

Та одоогийн байраа зараад түүнээс арай том байр авах зорилготой юм байна. Асуултын сүүлийн хэсэгт байгаа шиг зээлийн барьцаанд байгаа байраа том байраар өөрчлөөд, зээлийн хэмжээгээ 20-30 саяаар нэмэгдүүлэх боломж байхгүй. Зээлээ хаагаад том байр авна гэхээр дараа жил тэтгэвэрт гарах тул дахин зээл олгох нь эргэлзээтэй байна. Иймээс та банкныхаа зээлийн ажилтантай уулзаж ярилцаад цаашид ямар тогтмол орлогууд олохоо тайлбарлаад дахин зээл авах боломжтой эсэхээ юуны өмнө тодруулна уу.

1. Хэр ир хэмжээний зээл авах нь таны орлогоос хамаардаг. Тухайлбал 8% зээлээр авч болох зээлийн дээд хэмжээг тогтоохдоо сар бүр төлөх дүн нь таны сарын орлогын 45 хувиас бага байхаар бодож тогтоодог. Тэгэхээр таны цалин 950000 төгрөг гээд бодохоор та сар бүр зээлэндээ 427500 төгрөг дээд тал нь төлж чадна гэж үздэг бөгөөд энэ нь та дээд тал нь 51,1 сая төгрөгийн зээл авч чадахаар байна. Хэрэв зээлийн хэмжээгээ тооцуулах үедээ давхар цалингийн зээл төлдөг байвал таны сард төлж чадах 427500 төгрөгөөс тухайн цалингийн зээлд сар бүр төлж байгаа дүнг хасч байгаад үлдсэн дүн дээр нь үндэслэн та хэдэн төгрөгийн зээл авах боломжтойг тооцдог. Тэгэхээр таны авч чадах зээлийн хэмжээ буурна гэсэн үг. Танд зөвлөхөд цалингийн зээлээ хаачихсан байвал авч чадах зээлийн хэмжээ тань өснө гэсэн үг. Мэдээж давхар зээлтэй байсан ч авч чадах зээлийн хэмжээ таны хүсч байгаа хэмжээнээс их байвал заавал тухайн зээлийг хаагаад байх шаардлагагүй. Хэрэв та хүсвэл “Би зээл авах боломжтой юу” товчийг даран биднээс хувийн санхүүгийн зөвлөгөө авч, хэдэн төгрөгийн зээл авах боломжтойгоо тооцуулж болно. Мөн та манай “Орон сууцны зээлийн хэмжээ тооцох” тооцоолуурыг ашиглан бие даан тооцох боломжтой. 2. 8% зээлийн урьдчилгаанд зөвхөн Орон сууц барьцаалахыг зөвшөөрсөн. Тэгэхээр таны хувьд хувийн сууцаа барьцаалах боломжгүй. 3. 10%-ийн урьдчилгааны талаар шийдвэр нь эцэслэн гарсан үед бид та бүхэнд мэдээлэл хүргэх болно.

Энэ талаар шийдвэр гараагүй байна.

8% зээл олгогдож байгаа. Хэрэв танд урьдчилгаа байхгүй бол түүний оронд орон сууц барьцаалан 100% зээлэнд хамрагдах боломжтой. Та зээл авах боломжтой эсэхээ мэдэхийг хүсвэл "Би зээл авах боломжтой юу" товчийг даран мэдээллээ ирүүлсэнээр хувийн санхүүгийн зөвлөгөө авах боломжтой